Functionele Neurologische Symptoomstoornis (FNS )
Wat is FNS?
FNS (Functionele Neurologische Symptoomstoornis) is een probleem met het functioneren van het zenuwstelsel waarbij lichamelijke en emotionele signalen niet meer goed met elkaar kunnen communiceren en er een verstoring is opgetreden tussen lichamelijke (denk bijvoorbeeld aan een overactief of verminderd actief stresssysteem en motorische problemen), psychologische (denk bijvoorbeeld aan niet goed functionerende aandachtsprocessen en geheugenproblemen) en sociale factoren (denk bijvoorbeeld aan de familiaire band en werk/studieproblemen).
Functionele neurologische aandoeningen worden als multifactorieel beschouwd, wat betekent dat veel verschillende risicofactoren kunnen bijdragen aan het in stand houden van het probleem. Cliënten met deze diagnose krijgen nog wel eens uitgelegd dat er geen sprake is van een hardware probleem (er is iets stuk in het brein), maar dat er sprake is van een software probleem (het besturingssysteem). Vanwege de FNS klachten komen patiënten in een neerwaartse spiraal terecht waarbij zij niet of moeilijk in staat zijn zichzelf aan te sturen, steeds passiever worden, het vertrouwen in zichzelf en hun lichaam kwijtraken en zich steeds machtelozer gaan voelen.
FNS is een relatief nieuwe term en wordt vaak gebruikt als vervanging voor de term “functionele neurologische aandoening”. Verschillende factoren waaronder trauma, stress, angst of depressie kunnen meespelen in het ontwikkelen en in stand houden van de klachten. In sommige gevallen kan de aandoening ook worden veroorzaakt door een eerdere ziekte of letsel, zoals een beroerte of hoofdletsel.
FNS Symptomen
De symptomen van FNS kunnen sterk variëren en kunnen bijvoorbeeld bestaan uit bewegingsstoornissen zoals tremoren, onvrijwillige bewegingen en krampen, of gevoelsstoornissen zoals gevoelloosheid en tintelingen. Patiënten kunnen ook last hebben van chronische pijn, vermoeidheid en problemen met cognitieve functies zoals geheugen en concentratie.
Symptomen kunnen heel erg op een neurologische aandoening lijken, maar zijn vaak toch net weer wat anders. De één heeft verlammingsverschijnselen, of loopproblemen, de ander ontwikkelt weer het trillen in rust, of niet-epileptische maar daarop lijkende aanvallen. Spieren kunnen zo verslappen, (een deel van) het lichaam beweegt op een abnormale manier, je kunt niet meer praten of je gaat onduidelijk praten. Daarnaast kunnen delen van het lichaam verkrampen of men verliest het bewustzijn en vertoont het lichaam schokkende bewegingen. Kortom, er zijn veel verschillende typen symptomen mogelijk.
Bijkomende klachten
Functionele Neurologische Symptoomstoornis (FNS) kan een verscheidenheid aan fysieke symptomen veroorzaken zonder duidelijke lichamelijke oorzaak. Naast de primaire symptomen van FNS, kunnen patiënten ook last hebben van verschillende bijkomende klachten die hun dagelijks functioneren beïnvloeden. Hieronder staan enkele van de meest voorkomende bijkomende klachten bij FNS:
- Angst en depressie: FNS kan vaak samengaan met angst en depressie als gevolg van de chronische en verontrustende aard van de symptomen. Dit kan leiden tot gevoelens van hulpeloosheid, isolatie en frustratie.
- Vermoeidheid: Veel patiënten met FNS melden ook chronische vermoeidheid, die kan worden verergerd door de stress en spanning die gepaard gaan met de aandoening.
- Concentratieproblemen: De fysieke symptomen van FNS kunnen vaak het vermogen van een patiënt om zich te concentreren en te focussen op dagelijkse taken beïnvloeden.
- Slaapproblemen: FNS kan ook leiden tot slaapproblemen, zoals slapeloosheid, nachtmerries of onrustige slaap.
- Sociale problemen: De fysieke symptomen van FNS kunnen ook leiden tot problemen op het gebied van werk, school en sociale interacties. Dit kan leiden tot gevoelens van isolatie en eenzaamheid.
Het is belangrijk om te onthouden dat deze bijkomende klachten van FNS behandeld kunnen worden, net als de primaire symptomen. Een multidisciplinaire aanpak met gespecialiseerde zorgverleners binnen Revalis kan helpen bij het beheersen van de symptomen van FNS en de bijbehorende bijkomende klachten. Patiënten moeten zich ook richten op het vinden van ondersteunende en begripvolle vrienden en familieleden om te helpen bij het beheren van de emotionele impact van de aandoening.
De FNS klachten wekken vaak veel angst op en kunnen mensen somber maken waardoor zij zich steeds meer gaan isoleren en terugtrekken. Bijkomende klachten zijn dan ook vaak eerder regel dan uitzondering (denk aan slaapproblemen, prikkelbaarheid, vermoeidheid, duizeligheid). Cliënten zijn steeds meer gericht op hun lichaam (die hen in de steek laat) en proberen met wanhopige pogingen actiever te worden maar worden op de langere termijn vaak steeds passiever.
De omgeving weet vaak niet meer wat te doen en de gezondheidszorg is vaak niet zo ingericht op dit soort problemen. Cliënten krijgen vaak psychologische hulp of lichamelijke hulp waarbij de klachten die ze ervaren nét niet goed vertaald kunnen worden waarna cliënten het weer elders proberen.
Behandelmogelijkheden FNS
Revalis overbrugt de kloof die binnen de gezondheidszorg is ontstaan waarbij er naar onze mening nooit enkel sprake is van óf psychologische óf lichamelijke hulp, maar een combinatie van zowel biologische als psychologische en sociale factoren. Hierbij is het nodig om door middel van verschillende disciplines, binnen een interdisciplinair team, zich te richten op deze factoren.
Dat betekent dat binnen een team van revalidatiearts, psychiater, klinisch psycholoog, (GZ)psycholoog, fysiotherapeut, psychomotorisch therapeut en andere belangrijke disciplines, die nodig zijn dichtbij huis (zoals sociaal wijkteam, leefstijlcoach, jurist en maatschappelijk werk), zowel revalidatie als psychologische behandelmethoden te combineren. Hierbij wordt er een gepersonaliseerd en geïntegreerd verhaal geconstrueerd waarbij de levensgeschiedenis, de persoonlijkheid, verschillende stressoren die men heeft meegemaakt, worden meegenomen in een integratief behandelplan. Het doel hiervan is om de klachten binnen een breder perspectief te onderzoeken en om cliënten taal te geven die hen helpt om zichzelf en anderen te begrijpen binnen de context waarin zij leven (integrale diagnostiek).
Verschillende onderzochte behandelingen worden vervolgens gepersonaliseerd geboden zoals cognitieve gedragstherapie (CGT), mentalization based therapy (MBT), acceptance and commitment therapy (ACT), autonomie versterkende interventie, systeemtherapie en klachtgerichte interventies zoals EMDR, medische hypnose en katalepsie inductie. Daarnaast worden psychomotore therapie (PMT) en fysiotherapie gebruikt om het lichaam weer te leren voelen en te versterken. Tot slot wordt er een bio-psycho-sociaal terugval preventieplan gemaakt waardoor cliënten concrete handvatten krijgen om terugval te voorkomen.
LAST VAN FNS?
Als u denkt dat u last heeft van FNS, meld u zich dan hiernaast aan om door de artsen van Revalis te laten bepalen of er een onderliggende medische oorzaak is voor uw symptomen. Door te werken aan een gezamenlijk behandelplan met uw arts, kunt u uw symptomen beheersen en uw kwaliteit van leven verbeteren.
Veelgestelde vragen
Wilt u meer weten over de inhoud van onze programma’s, kosten, tijdsaspecten etc? Neem dan een kijkje op de pagina Veelgestelde vragen